Ησυγκέντρωση ιστορικού και λαογραφικού υλικού της Νέας Ορεστιάδας και Περιφέρειας άρχισε το έτος 1972 από ομάδα δασκάλων και καθηγητών. Δυο χρόνια αργότερα η προσπάθεια αυτή οδήγησε στην ίδρυση του Μουσείου ώστε να βρεθεί κατάλληλος χώρος για τη συγκέντρωση, συντήρηση και προβολή του συγκεντρωμένου υλικού.

Σήμερα το Μουσείο προφυλάσσει περίπου 2500 αντικείμενα λαογραφικού υλικού, περισσότερα από 1000 ιστορικά έγγραφα και 850 φωτογραφίες σχετικές με την ιστορία της Ορεστιάδας. Έχουν γίνει όλες εκείνες οι εργασίες που καθιστούν ένα κτίριο κατάλληλο για μουσείο όπως μόνωση στη στέγη, στην ορoφή, στο δάπεδο, στους τοίχους, τοποθέτηση βάθρων και προθηκών και τοποθέτηση μονάδων θέρμανσης και ψύξης ώστε να υφίστανται τα εκθέματα όσο το δυνατόν λιγότερη φθορά από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες.

Πρέπει να τονιστεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εκθεμάτων είναι δωρεές των κατοίκων της περιοχής.